Ketojenik Diyet Nedir?
Ketojenik diyet uzun yıllardır epilepsi, otizm, parkinson, alzheimer hastalıklarının tedavi sürecinde kullanılan bir diyet çeşididir. Yakın zamanda popülerleşen diyet daha öncelerde de kullanılmaktaydı. İnsanların zayıflama sürecini daha da hızlandırmak için yaygınlaştırdığı bir beslenme model haline gelen ketojenik diyeti birlikte inceleyelim.
Ketojenik Diyet Nedir?
Ketojenik diyet; yüksek yağ, normal protein, düşük karbonhidrat içeren bir beslenme programıdır. Diyette enerjinin %75-80’i yağdan karşılanır. Ketojenik diyette günlük karbonhidrat alımı 50 gramın altında tutulmalıdır. Diyete başladıktan 2-3 gün sonra vücutta keton cisimcikleri denilen bazı moleküller oluşmaya başlar. Bu moleküller vücut tarafından enerji olarak kullanılmaya başlanmasıyla birlikte vücutta yağ yakmaya doğru bir yönelim gelişir.
Vücudumuz ilk olarak enerji harcarken karbonhidratları kullanır, sonra yağ en son ise proteinleri tercih eder. Ketojenik diyet bu döngüyü değiştirerek karbonhidrat alımının az olmasından dolayı enerjisini yağlardan kullanacaktır. Yani ketojenik diyette ilk olarak yağlardan yakılmasını sağlıyoruz. Yağ yakılırken depolanan yağlar dahil parçalanırken keton cisimciklerini ortaya çıkarmaktadır. Metabolizmamız keton cisimciklerini ve yağ moleküllerini enerji olarak kullanır ve yağ yakarak enerji sağlayan bir metabolizma haline dönüşür, buna ketozis diyoruz.Bunun sonucunda vücudunuzdaki yağlar yıkılmaya başlar.
Ketojenik diyet normal zayıflamak isteyen bireylerde 3-4 ay gibi bir süreden daha uzun kullanımlar için uygun değildir.Sağlıklı bir bireyin bilinçsiz bir şekilde uyguladığı bu diyet uzun vadede birçok sağlık sorununa neden olabilir. Uzun dönemdeki açlık sürecinde vücut kas kaybetmeye başlar ve buna bağlı olarak karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında bozulmalar görülebilir. Vitamin ve mineral eksikliğinden kaynaklı eklem ağrıları ve geçmeyen yorgunluk hissi olabilir. Hızlı kilo vermek amaçlı uygulanan şok diyetler safra kesesi taşı, sindirim sistemi bozuklukları, dolaşım problemleri, tansiyon düzensizlikleri gibi birçok sağlık problemini de beraberinde getirir.
Uygulamak isteyen bir uzman desteğini mutlaka almalıdır. Ketojenik diyet içeriğini merak edenler için örnek bir liste hazırladık.
Ketojenik Diyet Örnek Menü
Kahvaltı:
2 yumurta(bol tereyağında/zeytinyağında)
Yarım avakado
3-4 adet ceviz
15-20 zeytin
Bol yeşillik(roka, maydanoz, dere otu, salatalık)
Öğle:
Balık(sardalya, hamsi, istavrit)
Yeşillik salatası
Akşam:
Tavuk eti veya pirzola et veya kıymalı(%75 et, %25kuyruk yağı) sebze yemeği
Uzak Durulması Gereken Besinler
Şekerli ve unlu gıdalar: Hazır meyve suları, kola, meyveli soda, şekerli çay, meyve tatlıları, kek, pasta, mantı, kurabiye, börek, poğaça gibi yiyecekler
Tahıllar: Ekmek, bulgur, makarna, pirinç
Meyveler: Hepsi yasak ancak çilek, kiraz ve erik gibi meyvelerden en fazla 3 adet
Kök sebzeler: Patates, yer elması, havuç
Soslar: Evde yapılmayan sos ve çeşniler şeker ve sağlıksız yağ içerdikleri için uzak durulması gereken gıdalardır.
Baklagiller: Mercimek, bezelye, barbunya, fasulye, nohut gibi yiyecekler ise oldukça fazla karbonhidrat içerirler. Bunlardan 1 porsiyon kadar yemek neredeyse karbonhidrat sınırın aşılmasına neden olur.
Ketojenik diyette saf karbonhidrat içeren meyveler, tahıl grubu, saf şekerler, süt diyetten tamamen uzaklaştırılır.50 gram karbonhidrat sebzeden kısmen peynirden yoğurttan sağlanmaktadır.
UYARI : Diyete başlamadan önce bir endokrinoloji uzmanına görünmelisiniz. Bir uzman desteği olmadan ketojenik diyeti kendi başınıza uygulamayın. Uzun süreli kullanımlar için uygun bir diyet değildir.
Dyt.Orhan BAĞRIAÇIK